هنگامي که از مردم پرسيده مي‏شود: اگر بچه‏اي مُهر نماز را از جلوي نمازگزار بردارد و برود، يا کسي مُهر نماز را با پايش از جلوي نمازگزار به فاصله دوري پرت کند، وظيفه نمازگزار چيست؟ گاه پاسخ مي‏دهند: بايد بر پشت دست يا بر ناخنهايش ـ به ويژه ناخن شَست سجده کند و نماز بخواند. در حالي که بسياري از مراجع بزرگوار تقليد مانند حضرت امام خميني رحمه‏الله مي‏فرمايند که نمازگزار بايد به ترتيب ذيل عمل کند:

اول. اگر چيزي که سجده بر آن صحيح است داشته باشد، مثلاً تکه کاغذي در جيب خود دارد، بايد بر آن سجده کند.

دوم. چنانچه چيزي که سجده بر آن صحيح است نداشته باشد و وقت نماز نيز تنگ نباشد، بايد نماز را بشکند و آن چيز را فراهم کند و دوباره نماز خود را بخواند.

سوم. اگر وقت نماز تنگ است به طوري که فراهم کردن آن چيز موجب قضاي نمازش مي‏شود، بايد نمازگزار بر لباسش، چنانچه از «پنبه» يا «کتان» است، سجده کند.

چهارم. اگر لباسش از جنس ديگري غير از پنبه و کتان است، بايد بر همان چيز سجده کند.

پنجم. چنانچه آن هم ممکن نباشد، بايد بر پشت دستش سجده کند.

ششم. اگر آن هم امکان ندارد، بايد بر چيز معدني مانند عقيق انگشتر سجده کند.

قابل توجه است در صورتي که وقت نماز وسعت دارد و نمازگزار چيزي را که سجده بر آن صحيح است ندارد، ولي مُهر نماز در فاصله نزديکي مثلاً حدود يک يا دو قدميِ نمازگزار پرت شده باشد، بايد با رعايت جهت قبله در صورت امکان و نگفتن ذکرهاي نماز، به طرف مُهر نماز حرکت کند و سپس به نزديک آن که رسيد، ادامه نمازش را شروع کند و هنگام سجده بر آن سجده کند.⁽¹⁾ 

____________________

1. توضيح المسائل مراجع، ج 1، ص 523، مسئله 965 و 966